μόψος

Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Θεσσαλός μάντης (Λαπίθης), γενναίος πολεμιστής και επιδέξιος κυνηγός, που θεωρείται ιδρυτής της πόλης της Θεσσαλίας Μοψίου. Ήταν γιος της νύμφης Χλωρίδας και του Άμπυκα. Πήρε μέρος στην Κενταυρομαχία, στο κυνήγι του Καλυδωνίου κάπρου και στην Αργοναυτική εκστρατεία. Στην επιστροφή, στη Λιβύη, τον δάγκωσε δηλητηριώδες φίδι και πέθανε. Τον έθαψαν εκεί, και κοντά στον τάφο του ιδρύθηκε μαντείο προς τιμήν του, όπου τον λάτρευαν σαν ήρωα. 2. Μάντης, γιος του Απόλλωνα ή του Ρακία από την Κρήτη και της κόρης του Τειρεσία Μαντώς. Ήταν ιδρυτής του Μαλλού στην Κιλικία, όπου υπήρχε και μαντείο του, της Μόψου Εστίας και της Μόψου Κρήνης κοντά στην Ταρσό. Σ’ αυτόν απέδιδαν το παλαιότερο όνομα της Παμφυλίας Μοψία. Ο Μ. είχε νικήσει τον Κάλχαντα, μαντεύοντας τον αριθμό των σύκων μιας συκιάς και τον αριθμό των νεογνών ενός ζώου που επρόκειτο να γεννήσει. Λέγεται ότι ο Κάλχας πέθανε από τη λύπη του, ενώ ο Μ. μετά τον θάνατό του τιμήθηκε σαν θεός. 3. Βασιλιάς της Θράκης, που, με τη βοήθεια του Σιπύλου, βασιλιά των Σκυθών, νίκησε τις Αμαζόνες. 4. Βασιλιάς της Κολοφώνας, που συμμάχησε με τον Πρίαμο εναντίον των Αχαιών. 5. Λυδός. Διηγούνται γι’ αυτόν ότι έριξε σε μια λίμνη τη βασίλισσα Aτάργατι και τον γιο της Ιχθύα, επειδή απαγόρευσε στους υπηκόους της να τρώνε ψάρια, που τα ήθελε μόνο για τον εαυτό της.

* * *

μόψος (Α)

(κατά τον Ησύχ.) (στους Κυπρίους) «κηλὶς ἐν τοῑς ἱματίοις».

[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. μόψος, εάν δεν οφείλεται σε εσφαλμένη γραφή, συνδέεται με το Μόψος, όνομα αρχ. ήρωα, το οποίο με τη σειρά του συνδέεται με το μυκηναϊκό ανθρωπωνύμιο moqoso].